Zojuist maakte de Rechtspraak bekend dat de KEI-pilot digitaal procederen in handelsvorderingszaken met verplichte procesvertegenwoordiging niet landelijk zal worden uitgerold.
Sinds 1 september 2017 loopt er bij de rechtbanken Midden-Nederland en Gelderland een pilot die inhoudt dat partijen in handelsvorderingszaken met verplichte procesvertegenwoordiging (lees: zaken van meer dan € 25.000) verplicht digitaal moeten procederen. Na afloop van de pilot zou dit landelijk worden ingevoerd. Nadat de landelijke invoering begin dit jaar al op de lange baan werd geschoven, is er nu een nieuwe tegenslag voor de Rechtspraak: de landelijke invoering komt er namelijk helemaal niet!
Niet verantwoord
De reden is dat de Raad voor de Rechtspraak de landelijke uitrol niet verantwoord vindt. Onder andere de onbetrouwbaarheid van het systeem, het feit dat het gebruikte systeem niet wordt doorontwikkeld door leverancier Oracle hebben tot deze conclusie geleid.
Er is nog een omstandigheid, maar die begrijp ik niet. Frits Bakker, de scheidend voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, schrijft in zijn brief van 27 juni 2018 aan minister Sander Dekker:
“Daarbij werkt de Raad aan een nieuwe doelarchitectuur voor de digitalisering en zou civiel HV (Handelsvorderingen, JV) op afzienbare tijd naar die nieuwe architectuur moeten worden gemigreerd.”
Pilot blijft
Bij de rechtbank Midden-Nederland en de rechtbank Gelderland blijft digitaal procederen verplicht. Dit betekent dat voorlopig twee regimes van toepassing zijn: het traditionele burgerlijke rechtsvordering en rechtsvordering onder KEI.
Hoe nu verder?
Uit extern onderzoek bleek dat het een zooitje was bij KEI. Er was geen sturing, men was niet bereid te veranderen en samen te werken binnen de Rechtspraak en vanaf de start van Programma KEI is niet voldaan aan een aantal basiscondities. De afgelopen periode zijn hierover nieuwe afspraken gemaakt en is een nieuwe structuur opgezet en deze nieuwe structuur gaat men nu implementeren.
Komend najaar worden, zo verwacht de Raad voor de Rechtspraak, besluiten genomen over de doelen van de digitalisering, de manier waarop die moeten worden bereikt en de kosten die daarmee gemoeid zijn. Waarschijnlijk wordt dan ook meer bekend over hoe de Rechtspraak de ongelijkheid tussen de rechtbanken Midden-Nederland en Gelderland (digitaal procederen) en de overige gerechten (op papier procederen) ongedaan wil maken. Het streven is om deze ongelijkheid zo snel mogelijk op te heffen, maar het is onbekend hoe lang dat gaat duren.
Ik kan me je teleurstelling voorstellen. Helaas kan ik geen nieuwe planning geven, maar kan ik je wel melden dat de Rechtspraak momenteel werkt aan het plan voor de bijgestelde digitaliseringsambitie. Deze wordt in het najaar met alle betrokkenen in de juridische keten gedeeld.
— Rechtspraak (@RechtspraakNL) June 28, 2018
Mantra
Frits Bakker realiseert zich dat dit een grote teleurstelling is voor alle bij de digitalisering betrokken partijen, maar herhaalt zijn mantra nog maar eens:
“Van stoppen met digitalisering is echter geen sprake.”
Op welke manier en op welke termijn is vooralsnog onduidelijk. Het ziet er in ieder geval naar uit dat er nog de nodige hoofdstukken zullen worden toegevoegd aan dit drama in veel bedrijven.
Dag Jeroen, ik reageer graag op de vragen die je in je blog stelt.
Wat de brief daar bedoelt te zeggen, is dat de Rechtspraak werkt aan een nieuwe doelarchitectuur die past bij de bijgestelde ambitie voor digitalisering, waarin de focus wordt verlegd van het automatiseren van juridische procedures naar vergroting van de digitale toegankelijkheid: het digitaal uitwisselen en beschikbaar stellen van gegevens over rechtszaken voor juridische professionals en rechtzoekenden.
Oracle, het platform waarop digitaal procederen nu is gebouwd, kan maar een beperkte periode worden gebruikt omdat de leverancier stopt met de doorontwikkeling ervan. Omdat het digitaal procederen in het bestuursrecht op hetzelfde platform is gebouwd zal ook hier het systeem niet verder worden uitgebouwd. Het is dus onontkoombaar dat de Rechtspraak in de toekomst met een nieuw systeem – gebaseerd op die nieuwe doelarchitectuur met de focus op digitale toegankelijkheid – gaat werken. Als digitaal procederen in civiele zaken nu landelijk wordt ingevoerd, maakt dat de overgang van rechtszaken naar dat nieuwe systeem technisch en organisatorisch op termijn extra ingewikkeld.
Ik hoop dat dit antwoord geeft op je vragen en wens je graag alvast een fijne avond.
Dank voor je reactie, maar nu is me steeds niet duidelijk wat “doelarchitectuur” is.
De tekst van de brief van Frits Bakker aan minister Dekker staat vol met wollige en onbegrijpelijke taal. Waarom?
Inderdaad lastig al dat IT-vakjargon en wollige taalgebruik. Dat moeten we beter doen. Wat we bedoelen met ‘doelarchitectuur’? Die beschrijft de gewenste eindsituatie van de IT die we willen ontwikkelen voor digitale toegankelijkheid en ook hoe we daar komen vanuit de huidige situatie. Die doelarchitectuur helpt bij het bepalen van de technische oplossingen en vervolgstappen. Daar wordt dit najaar meer over bekend.